Roos van der Doe is Gebiedsadviseur Ruimtelijke Economie Centrum bij Gemeente Rotterdam. Na een studie economische geografie in Nijmegen en divers functies bij Gemeente Dordrecht waaronder als gebiedsmanager fysieke ontwikkelingen, is zij anderhalf jaar geleden aan de slag gegaan voor Gemeente Rotterdam en nu werkzaam in een functie die haar goed past; Gebiedsadviseur ruimtelijke economie in de binnenstad. “Vanuit het team Ruimtelijke Economie adviseren wij onder andere bij gebiedsontwikkelingen en borgen we dat er in de programmering op de juiste manier ruimte voor werk wordt opgenomen, zoals kantoorruimte, detailhandel en bedrijfsruimte. Een belangrijk onderdeel van ons werk is het bijdragen aan de transitie naar en het behoud van leefbare en vitale kerngebieden; De City Deal Dynamische binnensteden ligt in het verlengde hiervan en gezien we positieve ervaringen hebben met City Deals was ons hierbij aansluiten een logische stap.”
Een dynamische binnenstad heeft voor Roos twee belangrijke kenmerken. “Ten eerste is de vraag voor het ruimtegebruik natuurlijk heel hoog in binnensteden. We moeten dus faciliteren dat wonen, werken en bezoeken in harmonie met elkaar kunnen bestaan en elkaar versterken. Dit vergt een integrale benadering en belangenafweging. Het tweede is dat we dit op zo’n manier doen, dat ook de ‘goede groei’ van de stad daarin geborgd is. De stad groeit en herbergt veel verschillende functies die ook weer de vraag naar andere functies met zich meebrengt. Wanneer er meer wordt gewoond, moeten de maatschappelijke en culturele voorzieningen meegroeien. Er moet ook voldoende ruimte blijven voor betaalbare werkruimte, niet alleen voor kantoren, maar ook verspreide bedrijfsruimte en werkgelegenheid voor praktisch geschoolden. Daarnaast wil je als stad ruimte kunnen bieden aan nieuwe concepten en initiatieven die passen bij het karakter en de dynamiek in de stad.”
De dynamiek van Rotterdam
“De Meent is een goed voorbeeld van een dynamische straat; vroeger vooral veel uitzend- en reisbureaus maar inmiddels een van de meest levendige winkelstraten van Rotterdam. Een ander voorbeeld is de Korte Lijnbaan: een centraal gelegen aanloopstraat, van oorsprong onderdeel van het kernwinkelgebied met detailhandel, maar met momenteel relatief veel leegstand en waar veel jongeren op straat hangen. Een interessant vraagstuk is of je afscheid wilt nemen van het oude programma en hoeveel je mee wilt gaan in functiewijziging en een andere positionering met bijvoorbeeld gezond eten, duurzame producten en sport. De Nieuwe Binnenweg is ook een bijzondere winkelstraat in Rotterdam; ze heeft een uniek karakter en bestaat uit mix van meer dan 170 verschillende winkels en andere functies voor een zeer gevarieerd publiek.”
“De binnenstad van Rotterdam is wat meer verspreid over de stad dan in andere steden het geval is. De unieke plekjes zijn wat meer verstopt, je moet ze echt kennen. Het is belangrijk dat bewoners, maar zeker ook bezoekers die verschillende bestemmingen weten te vinden. Rotterdam is voor mij de leukste binnenstad van Nederland, juist omdat die niet zo is als klassieke binnensteden met echt een compact historisch centrum waar het zich allemaal afspeelt; De Rotterdamse binnenstad gaat zelfs het water over en speelt zich af op twee oevers. In Rotterdam kunnen heel veel verschillende mensen en ondernemers zich thuis voelen. Rotterdam heeft vanuit haar historie altijd al ruimte geboden aan allerlei achtergronden die samenkomen met voor allerlei doelgroepen unieke hotspots. Die dynamiek moeten we vasthouden.”
Betaalbaarheid van werkruimte
Een van de belangrijkste thema’s in de City Deal is voor Roos de betaalbaarheid van werkruimte. “We moeten blijven zorgen voor betaalbare ruimte voor winkels, kantoren, bedrijven, voor makers, de creatieve industrie, innovatieve bedrijfjes en startups. Bijvoorbeeld door de business case zo aan te vliegen dat de plint weinig of geen geld oplevert, maar het geheel wel klopt. Door ons hier hard voor te maken in de gebiedsontwikkelingen zorgen we voor een evenwichtige en toekomstbestendige stad. We hoeven niet alleen maar internationale hoofdkantoren te hebben. Ik hoop daarnaast dat we in de City Deal meer instrumenten ontwikkelen om te sturen op branchering. We zitten nu nog (te) veel in een systeemwereld met regeltjes waar we niet omheen (denken te) kunnen. Tot slot is het belangrijk dat we dit allemaal samen met vastgoedeigenaren, ontwikkelaars en ondernemers doen, zodat we als overheid niet iets bedenken wat niet aansluit bij de markt.”
Halen én brengen
“Je hoopt als gemeente natuurlijk dat je zelf relevante dingen ophaalt uit de City Deal. Maar probeer ook te bedenken wat je zelf doet wat relevant kan zijn voor andere steden. Ook als het nog niet perfect of een pilot is. We moeten promoten waar we van hebben geleerd, wat goed werkt en welke instrumenten wij al hanteren. Want als je ergens middenin zit heb je al snel niet meer door wat normaal is of wat juist bijzonder is. Zo kan het fonds vitale kerngebieden dat we hebben om leegstaande panden aan te kopen interessant zijn voor andere steden. Ik hoop dat iedereen zich realiseert dat als je niet alleen maar komt halen, maar ook bewust komt brengen, we met elkaar echt nieuwe oplossingen kunnen gaan bedenken.”